İSRAİL DEVLETİ’NİN KUDÜS’Ü BAŞKENTİ İLAN ETME KARARININ TÜRK BASININDA YANSIMALARI

Malike Bileydi Koç
DOI: https://doi.org/10.18769/ijasos.592114
2019-12-28
vol 5 issue 15
Abstract:Ortadoğu, tarih boyunca dünya devletleri için önem taşıyan stratejik bir bölge olmuştur. Bu nedenle kriz merkezi olarak ifade edilebilecek bu bölgedeki gelişmeler, domino etkisiyle dünya devletlerinin gündeminde de yer almaktadır. Ortadoğu’ya ilişkin yaşanan sorunlardan birisini, İsrail-Filistin anlaşmazlığı oluşturmaktadır. Aynı coğrafya üzerinde tarihsel ve dinsel gerekçelere dayandırılan iki toplum arasındaki bu çatışma, uzlaşmazlıkları ve çözümsüzlükleri de beraberinde getirmiştir. İsrail-Filistin arasındaki anlaşmazlığın önemli başlıkları arasında, sınır sorunları, yerleşim bölgeleri, mülteciler, güvenlik, Filistin’in tanınırlığı, dünya devletlerinin bloklaşması gibi konular yer almaktadır. Her iki toplum için siyasi tartışma konusu olan başlıklardan bir diğeri de Kudüs’ün statüsü konusudur. Hem İsrail hem de Filistin için Kudüs, kutsallık arz etmektedir. Bu nedenle, her iki toplum Kudüs’ü kendi başkentleri olarak görmektedir. Bu anlaşmazlığı tırmandıran karar ise, İsrail Devleti’nin Kudüs’ü başkenti ilan etme kararı olmuştur. 30 Temmuz 1980 yılında İsrail Parlamentosu tarafından kabul edilen kanunda, “Kudüs tam ve birleşik olarak İsrail’in başkentidir”, ifadesi yer almaktadır. Bu karar, iki toplum arasında anlaşmaya varmayı daha zorlaştırdığı gibi dünya devletlerinin pozisyonunu da güçleştirmiştir. Çünkü sorun salt siyasal sebeplere değil, dini ve tarihi gerekçelere de dayandırılmaktadır. Siyasal, tarihi ve dini tartışmaların odağında bulunan Kudüs’ün statüsü, dünya gündeminin önemli sorunları arasında yer almasının yanında doğal olarak Türkiye Cumhuriyeti için de özel bir anlam taşımaktadır. Dolayısıyla İsrail Devleti’nin Kudüs’ün statüsü konusunda aldığı bu karar Türkiye’de de büyük yankı yapmıştır. Bu çalışma, iki toplum arasında gerginliğe yol açan, dolayısıyla tüm dünyada yankı uyandıran, İsrail Devleti’nin Kudüs’ü kendi başkenti ilan etme kararının Türk toplumundaki yansımalarını basın perspektifinden değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışma, alınan karar ile ilgili Türk basınında yer alan haberler analiz edilerek şekillendirilmiştir. Farklı yayın politikalarına sahip gazeteler seçilerek, söz konusu gazetelerin Kudüs kararını değerlendiriş biçimi ortaya koyulmaya çalışılmış, ilgili haberlerde parlamento kararının ne şekilde ifade edildiği belirlenmeye çalışılarak elde edilen bulgular değerlendirmeye alınmıştır. Anahtar Kelimeler: İsrail, Filistin, Kudüs, Türk Basını
What problem does this paper attempt to address?