Caffeine - a substance well known or still researched

Anna Balawejder-Biśto,Alina Pyka-Pająk
DOI: https://doi.org/10.32383/farmpol/155158
2022-10-27
Farmacja Polska
Abstract:Kofeina (1,3,7-trimetyloksantyna) jest psychostymulantem działającym jako antagonista receptora adenozynowego. Jest naturalnie występującym stymulantem ośrodkowego układu nerwowego (OUN) z klasy metyloksantyn, który może być wyizolowany z ponad sześćdziesięciu roślin, ale może być również wytwarzana syntetycznie i dodawana do naszych codziennych produktów spożywczych i leków. W zależności od rośliny, w której występuje, określa się ją innym mianem, np. guaranina (gdy pochodzi z nasion guarany), mateina (gdy pochodzi z yerba mate), teina (gdy pochodzi z liści herbaty). Uważana jest za najczęściej przyjmowany środek psychoaktywny na świecie. Wykorzystywana jest do przygotowywania codziennych napojów orzeźwiających i niwelujących objawy zmęczenia psychicznego i fizycznego, które są powszechnie używane na całym świecie pod postacią kawy, herbaty lub czekolady. Istnieje również wiele leków zawierających kofeinę, substancja ta jest także dodatkiem do napojów gazowanych (Pepsi, Coca-Cola) i energetycznych. Po podaniu doustnym kofeina jest szybko i całkowicie (tj.99%) wchłaniana z przewodu pokarmowego. Kofeina po wchłonięciu z przewodu pokarmowego (zwłaszcza z jelita cienkiego) jest dystrybuowana po całym organizmie. Przenika do wszystkich tkanek przez błony komórkowe i dostaje się do przestrzeni wodnej tkanek. Kofeina praktycznie całkowicie ulega biotransformacji w wątrobie, jedynie 2% przyjętej dawki jest wydalane w postaci niezmienionej z moczem. Na metabolizm kofeiny wpływa wiele czynników egzogennych i endogennych, takich jak: uwarunkowania genetyczne, wiek, płeć, ciąża, dieta, styl życia, palenie tytoniu, czynniki środowiskowe, leki i choroby. Kofeina usuwana jest z organizmu głównie przez nerki. FDA ( Agencja Żywności i Leków) zatwierdziła kofeinę do stosowania w leczeniu bezdechu oraz zapobieganiu i leczeniu dysplazji oskrzelowo-płucnej u wcześniaków. Kofeina modyfikuje działanie niektórych leków. Kofeina wywiera szeroki zakres efektów na organizm, zarówno pozytywnych, jak i negatywnych, które mogą częściowo wpływać na zmienność spożycia kofeiny pomiędzy poszczególnymi osobami.
English Else
What problem does this paper attempt to address?