Simülasyon Argümanı ve İnsanın Özü: The Congress Filminde Güzellik Algısının Sinematik Evreni

Selen GÖKÇEM AKYILDIZ

DOI: https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.898670

2021-07-30

Erciyes İletişim Dergisi

Abstract:Hollywood’un içinde bulunduğu Batı kültürünün temel taşlarından birisi olan güzellik mitinin, özellikle 1930’lu yıllarda başlayan yıldız sistemi ile doruğa ulaşması ve takip eden yıllarda bilhassa kadınların fiziksel görünüşlerini belirleyen kuralları çerçevelemesi bilinen bir gerçektir. Ne var ki teknolojik gelişmeler ışığında gençliğin ve güzelliğin övülmesi, daha uzun yıllar yaşlanmaktan kaçınılmasının telkin edilmesi, yaşlılığın insanı bir hiçe çevirmesi fikri de sosyal medyanın da yardımı ile her geçen gün toplumda kabul gören bir düşünce haline gelmektedir. Ari Folman’ın yönettiği, 2013 yılında vizyona giren ve fütürist bir distopya filmi olan The Congress (Son Şans) Stanislaw Lem’in The Futurological Congress (1974) adlı kitabından esinlenerek gerçek ve anime edilmiş görüntünün bir arada kullanılarak çekildiği bir filmdir. Hollywood’un güzellik mitinden yola çıkarak, ana akım kültürün bitmeyen metalaşmasına ait göndermeler ile filmi şekillendiren yönetmen, Lem’in Kosta Rika’da Hilton Oteli’nde sekizincisi düzenlenecek Dünya Fütüroloji Kongresi’ni ziyaret eden karakterini yaşan bir Hollywood starının gerçek ile illüzyon dünya arasında seçim yapmaya zorlanması hikayesine çevirerek işler. Gerçekliğin yarılması, paralel evrenlerin oluşması, yanılsama ve gerçekliğin iç içe geçerek bulanıklaşması gibi konuları içine alan simülasyon teorisi ve simüle edilmiş gerçeklik, René Descartes ve sonrasında Hans Moravec tarafından felsefi tartışmanın bir parçası olarak teorileştirilmiştir. 2003 yılında Nick Bostrom gerçekliğimizin bir simülasyon olma olasılığını inceleyen genişletilmiş bir simülasyon argümanı ortaya atmış ve bir bilgisayar simülasyonu içinde yaşıyor olmamızın muhtemel olduğunu öne sürmüştür. Bu çalışmanın amacı bahsi geçen verili bilgilerden yola çıkarak güzellik algısının yanılsama ve gerçeklik teorileri ile harmanlanarak sunulduğu filmde insanın var oluşunun hiçe sayılması pahasına değerli kılınmasının, gençlik ve güzellik mitlerinin yaratılan paralel evrenlere de taşınarak başka bir yanılsama oluşturulmasının sinematik evrendeki sunumunu içerik ve biçimsel analiz yaparak incelemektir.